Geçtiğimiz yıllarda CHP'li Onur Öymen;"Dersim'de analar ağlamadımı"dediğinde büyük gündem olmuştu.
Ne yalan söyleyim,o güne kadar Dersim konusunda tek bildiğim,Tunceli'nin eski adı olduğuydu.
Bu konuda yayın yapan gazeteleri,dergileri ve internet sitelerini,buralarda yazılar yazan köşe yazarlarını okudukça bilgilendim.
En önce Dersim'in sadece Tunceli'nin değil,Erzincan-Elazığ-Bingöl ve Tunceli'yi içine alan geniş bir bölgenin ismi olduğunu öğrendim.
Bu bölgede yoğun olarak yaşayan Kızılbaş denilen Alevi-Kürt'lerin devlete vergi ve asker vermemelerinin bir başkaldırı olduğunu düşünen devletin,büyük çaplı bir askeri operasyon yaparak çok sayıda insanı öldürdüğünü,sağ kalan çocuklarının büyük bir kısmınıda batıda yaşayan seçilmiş ailelere evlatlık vererek,insanları tarumar ettiğini dehşetle okuyup öğrendim.
Atatürk'ün manevi kızı olarak bildiğimiz,adı İstanbul-Anadolu yakasındaki havaalanına verilen Sabiha Gökçen'inde pilotu olduğu savaş uçağı ile alçaktan uçarak Dersim'de yaşayan insanların üzerine bomba yağdırdığı gerçeğinide öğrenmiş oldum.
Devlete başkaldırının lideri olduğu iddia edilen Seyit Rıza'nın,anlaşacağız diye kandırılarak,oğluyla birlikte Elazığ'a getirilip,kurulan bir mahkeme ile idamlarına karar verildiği,yaşı yetmişin üzerinde olduğu için,kanun gereği asılamayacağından,yaşının yine mahkeme kararı ile alelacele küçültüldüğü,oğlununda onsekiz yaşından küçük olduğu için,yine kanun gereği asılamayacağından mahkeme kararı ile yaşının büyütülerek asıldıkları,arşiv belgelerine dayalı yazı yazan tarihçiler tarafından tefrika edildi.
Tarihçilerin yazdıklarına göre bu dönem 1935-1937 yıllarını kapsıyordu.
CHP'li tek parti döneminin yaşandığı bu yıllarda;
Mustafa Kemal Atatürk Cumhurbaşkanı,sürecin bir kısmında İsmet İnönü,bir kısmındada Celal Bayar Başbakandı.Mareşal Fevzi Çakmak'da Genelkurmay başkanıydı.
Geçen hafta içinde CHP Tunceli milletvekili Hüseyin Aygün,Zaman gazetesine verdiği röportajda"Dersim olaylarının sorumlusu CHP ile devlettir.Atatürk'ünde bundan habersiz olması mümkün değildir"deyince ortalık yeniden alevlendi.
CHP'li 12 milletvekili deklerasyon yayınlayarak,milletvekili arkadaşları Hüseyin Aygün'ün sözlerinin kabul edilemez olduğunu,disiplin hükümlerinin uygulanmasını,genel başkanları Kemal Kılıçdaroğlu'ndan talep ettiler.
Bu arada Tunceli'li olduğunu bildiğimiz Kemal Kılıçdaroğlu'nunda ailesinin bu olaylardan zarar gördüğünü öğrenmiş olduk.
Hatta Kemal bey siyasete girmeden önce bu konuda araştırmalarda yapmış,zamanın Elazığ emniyet müdürü İhsan Sabri Çağlayangil ilede görüşerek bilgiler toplamış.
Çağlayangil,Kılıçdaroğlu'na;"Devlet kaçıp mağaralara saklanan insanları fare gibi zehirledi"mealinde sözler söylemiş.
Tartışmalara Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'da dahil oldu.Geçtiğimiz gün yaptığı konuşmada devlet arşivlerinden bazı belgeler gösterdi."devlet olarak Dersim'lilerden özür diliyoruz"dedi.
Türkiye demokratikleştikçe geçmişi ilede yüzleşiyor.
Tartışmalar inşallah ülkemizin hayrına olur.
Bakalım sonu nereye varacak.
Ne yalan söyleyim,o güne kadar Dersim konusunda tek bildiğim,Tunceli'nin eski adı olduğuydu.
Bu konuda yayın yapan gazeteleri,dergileri ve internet sitelerini,buralarda yazılar yazan köşe yazarlarını okudukça bilgilendim.
En önce Dersim'in sadece Tunceli'nin değil,Erzincan-Elazığ-Bingöl ve Tunceli'yi içine alan geniş bir bölgenin ismi olduğunu öğrendim.
Bu bölgede yoğun olarak yaşayan Kızılbaş denilen Alevi-Kürt'lerin devlete vergi ve asker vermemelerinin bir başkaldırı olduğunu düşünen devletin,büyük çaplı bir askeri operasyon yaparak çok sayıda insanı öldürdüğünü,sağ kalan çocuklarının büyük bir kısmınıda batıda yaşayan seçilmiş ailelere evlatlık vererek,insanları tarumar ettiğini dehşetle okuyup öğrendim.
Atatürk'ün manevi kızı olarak bildiğimiz,adı İstanbul-Anadolu yakasındaki havaalanına verilen Sabiha Gökçen'inde pilotu olduğu savaş uçağı ile alçaktan uçarak Dersim'de yaşayan insanların üzerine bomba yağdırdığı gerçeğinide öğrenmiş oldum.
Devlete başkaldırının lideri olduğu iddia edilen Seyit Rıza'nın,anlaşacağız diye kandırılarak,oğluyla birlikte Elazığ'a getirilip,kurulan bir mahkeme ile idamlarına karar verildiği,yaşı yetmişin üzerinde olduğu için,kanun gereği asılamayacağından,yaşının yine mahkeme kararı ile alelacele küçültüldüğü,oğlununda onsekiz yaşından küçük olduğu için,yine kanun gereği asılamayacağından mahkeme kararı ile yaşının büyütülerek asıldıkları,arşiv belgelerine dayalı yazı yazan tarihçiler tarafından tefrika edildi.
Tarihçilerin yazdıklarına göre bu dönem 1935-1937 yıllarını kapsıyordu.
CHP'li tek parti döneminin yaşandığı bu yıllarda;
Mustafa Kemal Atatürk Cumhurbaşkanı,sürecin bir kısmında İsmet İnönü,bir kısmındada Celal Bayar Başbakandı.Mareşal Fevzi Çakmak'da Genelkurmay başkanıydı.
Geçen hafta içinde CHP Tunceli milletvekili Hüseyin Aygün,Zaman gazetesine verdiği röportajda"Dersim olaylarının sorumlusu CHP ile devlettir.Atatürk'ünde bundan habersiz olması mümkün değildir"deyince ortalık yeniden alevlendi.
CHP'li 12 milletvekili deklerasyon yayınlayarak,milletvekili arkadaşları Hüseyin Aygün'ün sözlerinin kabul edilemez olduğunu,disiplin hükümlerinin uygulanmasını,genel başkanları Kemal Kılıçdaroğlu'ndan talep ettiler.
Bu arada Tunceli'li olduğunu bildiğimiz Kemal Kılıçdaroğlu'nunda ailesinin bu olaylardan zarar gördüğünü öğrenmiş olduk.
Hatta Kemal bey siyasete girmeden önce bu konuda araştırmalarda yapmış,zamanın Elazığ emniyet müdürü İhsan Sabri Çağlayangil ilede görüşerek bilgiler toplamış.
Çağlayangil,Kılıçdaroğlu'na;"Devlet kaçıp mağaralara saklanan insanları fare gibi zehirledi"mealinde sözler söylemiş.
Tartışmalara Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'da dahil oldu.Geçtiğimiz gün yaptığı konuşmada devlet arşivlerinden bazı belgeler gösterdi."devlet olarak Dersim'lilerden özür diliyoruz"dedi.
Türkiye demokratikleştikçe geçmişi ilede yüzleşiyor.
Tartışmalar inşallah ülkemizin hayrına olur.
Bakalım sonu nereye varacak.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder